|
| Предыдущая тема :: Следующая тема
|
| Автор |
Сообщение |
Дмитрий Гер
ахамад
Зарегистрирован: Nov 14, 2003
Сообщения: 905
|
 Добавлено: 24.03.04, 12:20 +0000 Сайн байна! Манай турэлхи хэлэн реформа гежэ хэрэгтэ. |
 |
|
| Это я к тому, что наш с вами родной бурятский язык к сожеленью не отвечает современным требованиям, в том смысле, что в нем не хватает исконно бурятских терминов для передачи полной информации. Ну на пример можно ли написать учебник по Физике чисто бурятскими словами. По моему надо обогощать его терминами из английского языка а не из русского, а то мы совсе обрусеем. :P [/list][/list] |
|
| Вернуться к началу |
|
AltaiHangai1
ахамад
![]()
Зарегистрирован: Jul 28, 2003
Сообщения: 714
|
| Добавлено: 24.03.04, 21:26 +0000 |
|
|
| Davno uje ispolzuem mongolskii dlya izucheniya i prepodavaniya fiziki. Vam rodnee chem angliskii, tolku bolshe budet. |
|
| Вернуться к началу |
|
MOBU
зайгуул дуушан
Зарегистрирован: Jul 18, 2003
Сообщения: 3674
Откуда: Урда зvгэй дулаан орон... |
| Добавлено: 25.03.04, 09:58 +0000 |
|
|
Дмитрий Гер, шимнай юун гэжэ эдээрvv ородшолнобши??? Буряад хэлэ гэжэ мэдэхэгши??? Yгы гvv??? Буряад х88рэлд88н гэжэ обёоржо хараагши, vгы гvv???
Шимнай буряадаар энэ таhаг соо бэшэ , зай гvv??? Али ород хvн юм гvvш???
_________________
Гэжэ байжа... Гэдэhээ маажажа байжа...
http://buryat-mongolia.info/mobu/ |
|
| Вернуться к началу |
|
Дмитрий Гер
ахамад
Зарегистрирован: Nov 14, 2003
Сообщения: 905
|
| Добавлено: 25.03.04, 11:32 +0000 Mobu, Би буряад хубун. |
|
|
Би буряад хубун!
Би буряад хубун!
Би буряад хубун!
Урагша!!! :D :D ! |
|
| Вернуться к началу |
|
Tsebeen
Мудур кэку
Зарегистрирован: Dec 9, 2003
Сообщения: 3030
Откуда: Yдэ голой урда бэе |
| Добавлено: 25.03.04, 12:51 +0000 |
|
|
Мункин багша физикэ буряадаар заадаг байгаа гэжэ дуулаа hэм.
Халхашуулнай гоё гоё нэрэ тлмьёо зохёонхой агша. Тэрэнииень абажа хэрэглэбэл зvйтэй. Дахин hануулжа хэлэбэл, монголой нэрэ томьёогой hууриие буряад эрдэмтэд табилсаhан хадаа буряад нэрэ томьёо бэшэ гэжэ хэлэхээр бэшэ. Бэрхэшээлтэй орёо vгэнvvдые англиhаань тааруулжа хэрэглэбэл тон зvб гэжэ hананаб! Юундэб гээ hаа, англи монгол(буряад) хоёр хэлэндэ грамматикын талаар адли зvйл олон бии. Жэшээлбэл: нэгэ vгэ хэлбэриеэ хубилгангvй мэдvvлэл соо элдэб vvргэ гvйсэдхэдэг, тиигээ hаа ород шэнги олон янзаар vгэ хубилгадаг хэлэндэ нэгэ hаа жэнхэни нэрэ, vгы hаа тэмдэг нэрээр оршуулдаг: iron ‘железо’, an iron horse ‘железная лошадь’. Буряадаар тvмэр — тvмэр морин гэhэнтэй тон адли!!!
Иимэрхvvгээр саашань бодобол, буряад хэлэнэй vгэ нэгэ хэлбэритэй аад олон vvргэ гvйсэдхэхэ онсолигтой болоно.
Жэшээлбэл, улас vндэhэтэнэй нэрэ абажа vзэе. Хальмаг гэhэн vгэ хальмагта хамаатай бvхы юумэ нэрэлэхэ аргатай. Хальмаг хvн, хальмаг орон, хальмаг хэлэн, хальмаг ном г.м. Япон гээ hаа, япондо хамаатай алибаа зvйл нэрэлэхэ vгэ болоно: япон машина, япон кино, япон хэлэн г.м. Энээнтэй адли ород гэhэн vгэ ородто хамаатай юумэ нэрэлэдэг. Ород хvн, ород орон ‘Россия’ Росси бэшэ, ородой ‘российский’ россин бэшэ. Англи хэлэн английска бэшэ, англи хvн — англичаанин бэшэ, англи эхэнэр — англичаанка бэшэ!!!!!!
Саашань єєhэдєє таажа vзэгты: америкаанец гээшэмнай юун болохоб? япоонец? испаанец? америкаанка? испаанка? япоонка?
Иигэжэл ехэнхи зон єєhэдєєш хvсэд ойлгонгvйгєєр хэлэжэ ябагша. Харин ехэнхи зоной дуугардагынь яряанай хэлэн хадаа тvргэн ондоо болошодог юумэн гээшэ, яряанай хэлэнэй дээрэ бэшэгэй хэлэн (литературный язык) гэжэ байха ёhотой юм (єєрын дураар ёhотой гэнэгvйб!). Энэ бэшэгэй хэлэн болбол шэнжэлхэ ухаанай vнэдэhэтэй (мvнєєнэй яряанай хэлээр хэлэбэл науучна оснооватай :lol: ) байха зэргэтэй.
_________________
 Отшеньдобрый hидальго Дон Цэбээн Кижингинский и Доодо-Кодунский, Улаан-Yдэнский и Улаанбаатарский и прочая, прочая... едет к сеньоре Наталее Добоской и Машзаводской |
|
| Вернуться к началу |
|
tamerlan
баймга ороошо
Зарегистрирован: Feb 26, 2004
Сообщения: 171
|
| Добавлено: 30.03.04, 01:40 +0000 |
|
|
| Мункин Виктор Санжимитыпович багшада бишье заалгаhан байхаб. Хэшээлээ гансал буряад хэлэн дээрэ унгэргэгшэ hэн, харин томьео нэрэнуудынь ород хэлэн дээрэ, тиигэбэшье олон мэдээжэ эрдэмтэдые бэлдэhэн байха. 1992 ондо буряад хэлэнэй гурэнэй хэлэн болон баталагдахадань, математика, туухэ г.м. зуйлнууд эхин класста буряад хэлэн дээрэ хэблэгдэhыень hананаб. Ямаршье зуйлэй томьео нэрэнуудые турэл хэлэн дээрээ оруулхаар гэжэ hанамаар, харин тэрэнэй тулоо буряад хэлэеэ hайн мэдэхэ тусхай зуйлэй мэргэжэлтэд хэрэгтэй. |
|
| Вернуться к началу |
|
Tsebeen
Мудур кэку
Зарегистрирован: Dec 9, 2003
Сообщения: 3030
Откуда: Yдэ голой урда бэе |
| Добавлено: 30.03.04, 09:25 +0000 |
|
|
| Цитата: | | Ямаршье зуйлэй томьео нэрэнуудые турэл хэлэн дээрээ оруулхаар гэжэ hанамаар, харин тэрэнэй тулоо буряад хэлэеэ hайн мэдэхэ тусхай зуйлэй мэргэжэлтэд хэрэгтэй. |
2 tamerlan
Тон зvб хэлэнэш! Тусхай мэргэжэлтэд хэрэгтэйл байна! Ши ямар мэргэжэлтэйбши?
_________________
Отшеньдобрый hидальго Дон Цэбээн Кижингинский и Доодо-Кодунский, Улаан-Yдэнский и Улаанбаатарский и прочая, прочая... едет к сеньоре Наталее Добоской и Машзаводской |
|
| Вернуться к началу |
|
tamerlan
баймга ороошо
Зарегистрирован: Feb 26, 2004
Сообщения: 171
|
| Добавлено: 30.03.04, 22:59 +0000 Ши ямар мэргэжэлтэйбши? |
|
|
| Бишни буряад уран зохеол болон арадай аман зохеол оюутадта зааха мэргэжэлтэйб. Харин шимни ямар мэргэжэлтэйбши? |
|
| Вернуться к началу |
|
Гыук
*
Зарегистрирован: Jul 5, 2003
Сообщения: 4694
|
| Добавлено: 30.03.04, 23:33 +0000 |
|
|
| Англичаанха, япоонхо, испаанха дээртэхэ :wink: |
|
| Вернуться к началу |
|
Tsebeen
Мудур кэку
Зарегистрирован: Dec 9, 2003
Сообщения: 3030
Откуда: Yдэ голой урда бэе |
| Добавлено: 31.03.04, 07:30 +0000 |
|
|
| Цитата: | | Бишни буряад уран зохеол болон арадай аман зохеол оюутадта зааха мэргэжэлтэйб. Харин шимни ямар мэргэжэлтэйбши? |
Буряад уран зохёол, хэлэнэй мэргэжэлтэн hаа буряадаар бэшэхэдээ е, ё хоёороо илгабал зохихо байгаа. hvvлэй vедэ хэблэгдэhэн ном уншахада, е, ё хоёроо илгахагvй, ородоор бэшэhэн шэнгеэр hанажа еhоор, хоер гэжэ байжа бэшэдэг. Энэмнай буруу гээшэ. Компьютераар бэшэхэдэ ё vзэг Tab тобшын дээрэхэнэ байдаг ( :D мэдэхэгvй hааш).
Би хэлэ бэшэгэй мэргэжэлтэнби.
| Цитата: | | Англичаанха, япоонхо, испаанха дээртэхэ :wink: |
хєєшхэ, окоошко, молоко, крынка, прыгадлэхэ гэжэ хэлэдэг хvнvvдэй нэгэн хаш :wink:
дээртэхэ гэхын орондо нэгэ мангад vгэ хабшуулхёо яагаабши? :lol:
_________________
Отшеньдобрый hидальго Дон Цэбээн Кижингинский и Доодо-Кодунский, Улаан-Yдэнский и Улаанбаатарский и прочая, прочая... едет к сеньоре Наталее Добоской и Машзаводской |
|
| Вернуться к началу |
|
Гыук
*
Зарегистрирован: Jul 5, 2003
Сообщения: 4694
|
| Добавлено: 31.03.04, 22:10 +0000 |
|
|
| Хабшуулхео?Нэгэ амаа хаагаад, алаа хабшаад гэhэмайндлээ :wink: |
|
| Вернуться к началу |
|
tamerlan
баймга ороошо
Зарегистрирован: Feb 26, 2004
Сообщения: 171
|
| Добавлено: 01.04.04, 00:49 +0000 |
|
|
| Хурэhоор хунэй мууе "хараха", ухэтэроо оорын мууе "мэдэхэгуй" гэhэн оньhон угэ шамhаал удхатай хаш :D . "Е" "Ё" хоёрой илгаа ехэ алдуу гэжэ hананагуйб, буряад хэлэ мэдэхэ хун энээниие илгахал байха. Харин хэлэ бэшэгэй мэргэжэлтэндэ (ямар хэлэнэй???) грамматическа алдуунуудые хэхэнь зуйгуй байна. Жэшээлбэл: зохихо бэшэ харин зохистой, хабшуулхёо-хабшуулжархихаяа г.м., тиигэбэл тобшо гэжэ угэ ехэ таарамжагуй байна гээд hанамаар. Зай, тэрэш тэрэ... энэ алдуунууд дээрэ тороод яахамнайб, бухыдоо удхань ойлгосотой ха юм. Иимэ улуу юумэ бэшэлсэжэ байнхаар, шим намдаа "шабганса" гэжэ угэ дэлгэрэнгыгээр тайлбарилаад угэжэ шадаха гээшэ гуш, эдэ хунууд тухай материал хаанаhаа олохоор бэ гэжэ магад хэлээд угэхэш? |
|
| Вернуться к началу |
|
MOBU
зайгуул дуушан
Зарегистрирован: Jul 18, 2003
Сообщения: 3674
Откуда: Урда зvгэй дулаан орон... |
| Добавлено: 01.04.04, 03:16 +0000 |
|
|
Сайн!
Булад, ши шабгансануудаар юугээ хэхээ hанааш? :wink:
Минии hанахада физика, математика ганса буряад хэлэн дээрэ оршуулhанай хэрэг vгы. Юундэб гэхэдэ бидэ ород гvрэндэ байна гvбди, тиигээд дээдэ hургуулинуудта н88хил ород хэлэн дээрэ hургана xa Юм... :?
_________________
Гэжэ байжа... Гэдэhээ маажажа байжа...
http://buryat-mongolia.info/mobu/ |
|
| Вернуться к началу |
|
tamerlan
баймга ороошо
Зарегистрирован: Feb 26, 2004
Сообщения: 171
|
| Добавлено: 01.04.04, 04:49 +0000 |
|
|
| MOBU писал(а): |
Булад, ши шабгансануудаар юугээ хэхээ hанааш? :wink:
Шабгансануудаар юуш хэхэеэ hанаагуйб, харин тэдээн тухай нэгэ бага материал хэрэгтэй болоо.
дээдэ hургуулинуудта н88хил ород хэлэн дээрэ hургана xa Юм... :? |
Ород хэлэн заатагуй хэрэгтэй, теэд ород хэлэ hайн шудалхатай хамта зарим буряадууд турэл хэлэеэ мартана. Буряад хэлэеэ, гуримаа, еhо заншалаа мэдэхын тула гэр булын, эхэ эсэгын hургаал ехэ уургэ дуургэдэг гэжэ hанамаар. |
|
| Вернуться к началу |
|
Tsebeen
Мудур кэку
Зарегистрирован: Dec 9, 2003
Сообщения: 3030
Откуда: Yдэ голой урда бэе |
| Добавлено: 02.04.04, 12:48 +0000 |
|
|
| Цитата: | | Хурэhоор хунэй мууе "хараха", ухэтэроо оорын мууе "мэдэхэгуй" гэhэн оньhон угэ шамhаал удхатай хаш |
бага сага шvvмжэлvvлhэндээ иинэ гvш? :wink:
| Цитата: | | "Е" "Ё" хоёрой илгаа ехэ алдуу гэжэ hананагуйб |
хэлэнэй мэргэжэлтэн хvн аад иимэ заршамай асуудалые ойлгохогvй мvртєє саашадаа энэ буруу vзэлтэеэ хахасаха дурагvй байhаншни гайхалтай аад голхоролтой :cry:
Хэлэн гээшэ олон дабхаргатай vзэгдэл аад, эгээ доронь хэлэнэй vндэhэ hуури болоhон, яряанда абяагаар, бэшэгтэ vзэгєєр элирhэн дабхарга байдаг юм. Юумэн hууригvй hаа юумэн бэшэ бэзэ, хэлэнэй vндэhэн дабхаргада хайша хэрэг хандаа hаа, хэлэншье юунш бэшэ болохо. Энэниие hанажа ябабал зохихо!
| Цитата: | | Харин хэлэ бэшэгэй мэргэжэлтэндэ (ямар хэлэнэй???) грамматическа алдуунуудые хэхэнь зуйгуй байна |
грамматическа алдуунууд гэhыеш ойлгожо ядааб, хаанахяар бэшэдэг хvмши даа ([хvмштаа] гэжэ уншаарай) :D
хабшуулхёо гэжэ бэшэхэдээ яряанай хэлээр бэшэдэг Гыуктэ бэшээ hэм.
| Цитата: | | зохихо бэшэ харин зохистой |
энэмнай шинии хэлэдэгээр лексическа (sic!) алдуу гээшэ. Зохихо гэhэн vгэ Намсарайн Хусын зохёол соо тохёолдодог жэнхэни буряад vгэ юм. Уншаагvй hаашни эшэ татажа vзvvлhvv.
| Цитата: | | Гэбэшье зарим vе ядалдажа, ородоор саана наана дуугархадань, Баашка vбгэн тэргын була гv, али хоори hvvшээр сооложо hуутараа, hуха харайн гvйжэ ерээд: «Энээнээ энэ талаhаань хараад vзыш, тиихэдэшни тон эли байхал. Юрэдєє, ганса энэ бэшэ, юумэ бvхэниие нэгэ талаhаань бэшэ, хоёр талаhаань хаража, hайн муу хоёрынь гv, али зохихо зохихогvй хоёрынь мэдэхэ ёhотой юм»,— гэжэ хододоо али бvхы юумэ дээрэhээ vльгэр абан, hургаал хэлэдэг зантай байгаа. (Намсарайн ХУСА. Yvрэй толон. Улаан-Yдэ, 1990. 196 т.) |
| Цитата: | | Зай, тэрэш тэрэ... энэ алдуунууд дээрэ тороод яахамнайб, бухыдоо удхань ойлгосотой ха юм. |
хари гыш даа, шинии бэшэhэн юумэн соо гансахан лэ зvбшєємєєр зvйл энэ.
| Цитата: | | шим намдаа "шабганса" гэжэ угэ дэлгэрэнгыгээр тайлбарилаад угэжэ шадаха гээшэ гуш, эдэ хунууд тухай материал хаанаhаа олохоор бэ гэжэ магад хэлээд угэхэш? |
шабганса тухай нилээн дэлгэрэнгы харюу vсэгэлдэрэй бэшэhым мvнєєдэр орожо харахадам vгы болошоhон байбал. :(
Дахин нэгэ юумэ таршагануулжархихам (таршагнуулхихам гэжэ бэшэхээ hанаад, шамшуу хvнvvд баhа грамматическа алдуу гэхэ юм гээбы гээд болёоб :lol: ) ха даа.
Владимирцовай «Харисуулhан хэлэзvй» соо шабганса гэhэн vгэ санскрит гаралтай юм гэжэ бэшээтэй hэн гээшэ гv гэжэ hанахадал гэнэм (шалгажа vзєєрэй). Санскрит vгэнь шимнанча гэхэшvv хэлбэритэй юм. Энэ vгэ монгол хэлэнvvдтэ уйгар хэлээр дамжажа ороhон бололтой.
Шабганса гэhэн vгын удхын хубиралтые єєрєє тухайлха ёhотойш.
----------------
харисуулhан хэлэзvй — сравнительная грамматика (сравниительна граммаатика бэшэ)
удхын хубиралта — семантическое изменение, развитие
| Цитата: | | Ород хэлэн заатагуй хэрэгтэй, теэд ород хэлэ hайн шудалхатай хамта зарим буряадууд турэл хэлэеэ мартана. Буряад хэлэеэ, гуримаа, еhо заншалаа мэдэхын тула гэр булын, эхэ эсэгын hургаал ехэ уургэ дуургэдэг гэжэ hанамаар. |
Хvнvvднай тоти шэнгеэр ород хэлэн, ород хэлэн гэлдэhээр эхэ хэлэеэ алдажа байна. Англи хэлэн ород хэлэнhээ vлvv хэрэгтэй бэшэ гv? Тиигээ hаа, ородууд юундэ бултаараа ород хэлэеэ хаяад, англи хэлэндэ орошоногvйб? Ородууд маанадта ороходоо ухаатайл ха даа. Хvнэй hайнhаань hуража, мууень шvvжэ ябаха хэрэгтэй гэжэ хэлсэдэг гээшэ. Энэ эхэ хэлэеэ мартахагvй ухаанhаань hураха ёhотойбди гэжэ hананаб.
Хvдєєдэ боложо байhан бvхы муу vзэгдэл соёлгvйhєємнай эхитэй. Жэнхэни соёл болбосоролые эхэ хэлээрээ олодог юм! Ондоо хэлээр соёл болбосоролтой болоhон хvнvvдые тоолохо болоо hаа тиимэ олон гэхээр бэшэ юм. Ехэнхи зон ондоо хэлээр hурахадаа, хахашыень ойлгонгvй vнгэршэдэг. Сээжэлдээ болоhон юумэеэ нэгэ хэды болоод мартажархидаг. Энэ хадаа жэнхэни соёл болбосорол бэшэ юм гэжэ таанад намhааш дээрээр ойлгожо байгаа ёhотойт. Жэнхэни соёлтой хvн гээ hаа, арадай аман зохёолой баялигые тvгэс эзэмшэhэн, энээгээр дамжан hонирхоhон юумэндээ амархан hурашадаг иимэ хvн гээшэ.
Минии hанахада, буряад хэлэтэй бидэнэр буряадаар уншаха hонирхолтой юумэ бэшэхэ зэргэтэйбди. Жэшээлбэл, ямар нэгэ хvн 17-18-дугаар зуунай Баруун Европын хvгжэм hонирхоо hаа, буряадаар оложо уншаха аргатай байха ёhотой. Рок хvгжэм hонирхоhон залуу хvн рок дуушан, хамталиг тухай мэдээлэл олохо аргатай байха ёhотой. Гадаадын машина hонирхоhон хvн, тэрэ машина тухайгаа алибаа хэрэгтэй юумэеэ олжо мэдэхэ аргатай байха хэрэгтэй.
Иихэдээ олон зоригтой залуушуул хэрэгтэй! Харин таанадые шагнаха янзада, нэгэ «буряад, буряад болгобол зvйтэй!» гэжэ байтараа, гэнтэ «ородоорнь орхёош hаа дээрэ юм гv» гэлсэнэт. hальхинда хиидэhэн хамхуул шэнги зангаа орхижо, эрид зантай элинсэг хулинсагтаал адли бусахые мэдэхэгvй, шантаршагvй хатуу зоригтой байял!
Амархаа ороhон шамайе зобоожо байна гээшэ гvб? :D
Буряад хэлэтэй зон байгаал хадаа hайн гээшэ, улам олон боложо байг!
Минии бэшэhэндэм гомдохо хvн байгаа hаа, бv гомдогты! Зvv?
_________________
Отшеньдобрый hидальго Дон Цэбээн Кижингинский и Доодо-Кодунский, Улаан-Yдэнский и Улаанбаатарский и прочая, прочая... едет к сеньоре Наталее Добоской и Машзаводской |
|
| Вернуться к началу |
|
|
|
|
Болею шаманской болезнью, духи зовут на Родину