minkultrb.ru мэдээсэнэ

Добавлено: 23.02.11, 09:33 +0000

Үгы дээ.

Бэйлэ гэжэ манжа үгэ хадаа монгол-буряадаар ноён гэhэн удхатай юм.

Тюрк зоной бек, Монгол зоной бэхи гэhэн үгэнүүдтэй нэгэ уг узууртай.

Тиихэдээ Бүүбэй бэйлэ гээшэмнай солонгуудай ноён. Солонгууд гээшэмнай эвенки зон. Эвенки манжа хоёр нэгэ угтай гээшэнь мэдээжэ.

Гарай бээлэйтэй тон хамаагүй.

Добавлено: 23.02.11, 09:54 +0000

Добавлено: 23.02.11, 09:58 +0000

Добавлено: 26.02.11, 04:15 +0000

Буряад-монгол дуушан Жаргалсайханиие хүл дээрэнь бодхоое!
Монгол улсын габьяата зүжэгшэн, олониитэдэ мэдээжэ дуушан, Дорнод аймагай Дашбалбар һомондо түрэһэн Д. Жаргалсайхан баабаймнай хүндэ үбшэндэ дайруулаад, Таиландада эмнэлгэдэ байна гэһэн мэдээ Toonto.mn сайт дуулгаба.

Буряад орон руу олон удаа ерэһэн дуушан Жаргалсайханиие хэн танихагүйб даа. 2010 ондо Монголдо үнгэрһэн “Алтаргана” нааданай нээлтын баярта Жаргалсайхан модон тэргэдэ һуунхай “Мэндэ амар” гэһэн дуугаараа хаа хаанаһаа сугларһан буряадуудтаа мэндэ хүргэһыень мартажа яаш болохогүй.

Мүнөө Таиланд гүрэндэ бэеэ эмшэлүүлжэ байһан Жаргалсайханда туһалжа, Монгол ороной буряад бүхэниие шэн сэдьхэлһээ хандиб үргэжэ, нютагайнгаа агуу бүтээлшэндэ туһалая гэһэн Монголой буряадуудай уряа Буряад оронойнгоо арад зондо дуулгажа байнабди.

Хандиб оруулха зон, Монголой Голомт банкын дансны дугаар: 1201146424-дэ мүнгэ оруулхада болохо, али үгы һаа (+976) 99122362, (+976) 96685310 утаһанай дугаарнуудар хонходоод, гэр бүлынхитэйнь холбоо барихада болоно.

2011 оны февраль һарын 22-то хандибаа оруулһан зоной жагсаалтада мэдээжэ монголшуудай нэрэнүүд олон:

С. Оюун — 1.000.000 түхэриг

МАК сан Н. Номтойбаяр — 500.000 түхэриг

Цэдэн-Иш — 500.000 түхэриг

Юнител — Очиж ирэх онгоцны зардал

Пүрэв-Очир — 100.000 түхэриг

Амин Тоонто ТББ — 100.000 түхэриг

Б. Мөнхцэцэг — 100.000 түхэриг

С. Билэгсайхан (БСӨС) — 100$

Д. Одбаяр — 500.000 түхэриг

Л. Баатаржав -100$[img][/img][url][/url]

Добавлено: 26.02.11, 04:31 +0000

Буряад драмын театрай шог зугаатай Сагаалганда яарагты!

Түмэр сагаагшан туулай жэлые угтан, Буряад Драмын театрынхид маанадтаа “Сагаан һайхан сэдьхэлээр Сагаалганай нааданда” гэһэн шэнэ программа бэлдэбэ. Дуу шуутай, ёохор наадатай, шог зугаатай концерт-наада Буряад Республикын искусствын габьяата ажал ябуулагша Баярма Жалцанова найруулан табиба.

Сагаан һарынгаа үглөөе

Сарюун хангалаар угтаял!

Һахал сагаан абанар,

Һаншаг сагаан эжынэр,

Сагаан һарын баяр,

Сэдьхэл зүрхэнэймнай үреэл – таанартаа!

Шэнэ номернуудай дунда харагшадай эгээл ехэ дурынь татаћан шог зугаа болобол, “Буузануудай наадан” болоно. Оронгын, Агын, Шэнэхээнэй, Баргажанай, Монгол ороной, залхуу, халааһан буузанууд сугларжа, өөһэд өөһэдыгөө магтаба.

Оронгын бууза горьтой амтатай,

Уһаниинь аршаантай,

Мяханиинь марсатай,

Оронгын бууза, Оронгын бууза!

Буузыншни мяханиинь Баргажанайл аад,

Бардамхан зантай юм гэжэл дуулааб.

Баргажан,.. бардамхан... – яахал гээбши,

Бамбайс эдихэш налайс һуугаад.

Амтатайхан буузамнай амандамнай зосидхон.

Шүүһэтэйхэн буузамнай шүдэндэмнай тааруухан.

Шанаял даа буузаяа, эдиел даа бултадаа.

Үшөө дасин шанаял даа яс!

Шэлэжэ нютагтаа одоол ерээбди,

Шэнэ буусада жэгтэй гоё.

Шэмхэ эдеэд лэ гэдэһээ садахаш –

Шэмэтэй, шүүһэтэй, гараар татаһан,

Шэдитэй, эдитэй Шэнэхээн бууза

Хэниинь амтатайб гэһэн асуудалда Чимит-Рыгзен Намжиловай “Хаанхинайл ааб?” гэһэн шог дуугаар харюусаба.

“... Сэбэрхэн дүүхэйшни Сэлэнгын аад,

Сэхэеэ хэлэдэггүй гэжэл дуулааб?

Оронгын, Агын гү? Яахал гээбши?

Олоноо садхааһан буузал юм даа!

Буряадхан оромнай уужамхан даа,

Буузаарааш илгараад яахамнайб даа...

Бууралхан аба, эжын хүндэтэй хоол –

Бултанаа садхааһан буузал юм даа...”

Монгол арадай дуунуудые Арахангайн театрай дуушад Санжайжавын Отгонбаяр, Төмөрын Баярхүү хоёр дуулаба
Монголой бууза харин гансаараа ерээгүй. Арахангайн хүгжэмтэ драмын театрай артистнар болохо Төмөрын Баярхуу ба Санжайжавын Отгонбаяр хоёр монгол арадай болон уртын дуунуудые гүйсэдхэжэ, үдэшэ бүхэндэ олоор сугларжа байһан буряадуудай сэдьхэл баясуулба.

Дуу зугаатай энэ нааданда Буряадай хүгжэмэй колледжын оюутадай байгуулһан “Жэргэмэл” гэһэн ансамбль (хүтэлбэрилэгшэнь – Елена Мохосова) хабадажа, олон һайхан дуунуудые бэлэглэбэ.

“Халуун зүрхэн алин бэ?”. Буряадай габьяата артистнар Жаажан, Болод Динганорбоевтан

Сэсэгма Дондокова «АНГИР ЭЖЫ» гэһэн дуу гүйсэдхэнэ

Болот Динганорбоев “Бүрхы шубуун” уряатай, хара тугтай Харгана обогтоной алдар солыень үргэжэ, уряаень дабтана.

Буряад драмын артистнарай Сагаан ћарын үреэл

Бурхандаа мүргэжэ, буянтай жаргагты,

Тэнгэридээ мүргэжэ, тэгшэхэн жаргагты!

Үглөө бүри шүүдэрэй һайханиие умбажа,

Үдэр бүри агаарай һайханаар амилагты!

Дэлһыень заһаха моритой,

Дэлэнгыень татаха үнеэтэй,

Дараһан ехэ мүнгэтэй,

Дэгэлдэ хүрэхэ торготой,

Далаар дүүрэн малтай

Дэлгэржэ, баян һуугаарайт!

Сагаалганай концерт бэлдэгшэд:
Сценариин авторнууд – Николай Шабаев, Геннадий Башкуев
Тайзан шэмэглэһэн, хубсаһа зохёоһон уран зурааша, Буряадай габьяата уран зурааша, республикын Гүрэнэй шангай лауреат – Евгения Будажапова
Хатарнуудые найруулан табигша – Евгения Герасимова
Хүгжэмэй талаар хүтэлбэрилэгшэ – Баярма Ламаева
Хүгжэм шэмэглэгшэ – Сергей Страхов
Найрай наадые найруулан табигша режиссёр, Буряад Республикын искусствын габьяата ажал ябуулагша – Баярма Жалцанова

Энэ һарын 26-да Х. Намсараевай нэрэмжэтэ Буряад драмын театрай Сагаалганай концерт П. Чайковскын нэрэмжэтэ хүгжэмэй колледжын тайзан дээрэ, март һарын 9-нэй үдэр Ород драмын театрай тайзан дээрэ хараха аргатайт.

Добавлено: 26.02.11, 09:07 +0000

Добавлено: 10.03.11, 23:31 +0000

Болд дуушанай шэнэ уран бүтээлтэй танилсая - “Манан”

“Камертон” хамталигай ахалагша, дуушан Д.Болд сагаагшан түмэр туулай жэлэй гарахалаар, “Монгол поп” гэһэн шэнэ CD-альбомоо үргэн харагшадтаа дурадхаба. Шэнэ маягаар зохёогдон дуулагдаһан юһэн дуунай найманиинь Болд дуушанай өөрынь зохёоһон хүгжэмтэй, гансахан “Хээрийн салхитай аялгуу” гэһэн дуунай аялгыень мэдээжэ хүгжэм зохёогшо Л.Балхжав бэшээ. Энэ бол Болдын дуушан, продюсер, стилист, хүгжэмшэн байхаһаа гадна бэлигтэй композитор байһыень гэршэлнэ.

Дуушанай табадахи цомогто “Миний хоёр эрдэнэ”, “Нам гүн дүндаас”, “Хээрийн салхитай аялгуу”, “Гоо амраг” гэһэн дуунуудынь ёһотой хит-дуунууд болобо гээд монгол сонинууд мэдээсэнэ. Һаяхан энэл цомогой “Манан” гэһэн дуунайнь клип бэлэн болобо гэжэ дуулаад Буряад оронойнгоо харагшадтаа дурадхажа байнабди.

“Манан” дуунай клип - http://www.youtube.com/watch?v=9QrwUv2jFdI
“Нам гүн дундаас” - http://www.youtube.com/watch?v=Ti_XjtUTkOw
“Миний хоёр эрдэнэ” - http://www.youtube.com/watch?v=SkYsj9ZOmqI

Доржсүрэн Болд тухай тобшохон мэдээсэл: Улаанбаатар хотодо 1978 оной ноябриин 16-дэ түрэһэн. Үбгэн нагаса баабайнь Г.Жамьян Монгол ороной габьяата хууршадай нэгэн, эжынь Жамьянгийн Цэцгээ – дууриин (оперын) дуушан, Соёл урлагийн дээдэ һургуулиин багша, Дулма Сунрапова гээд залуу буряад дуушанай багша байћан юм. Болд дуушан гэр бүлэтэй, 2 хүүгэдтэй.

Добавлено: 16.03.11, 00:15 +0000

Дэмбэрэлийн Жаргалсайханда зорюулагдаһан “Халуун сэтгэлийн өргөл”

Улаанбаатарай бүхэнүүдэй үргөөндэ мартын эхеэр Монгол Улсын Габьяата Жужигчин (1969 он), Арадай Жужигчин (1976 он), Орос Холбоот Уласай Буряад Уласай Арадай Жүжигчин, Агын Буряадай округой габьяата соёлой зүтгэлтэн (2007 он) Таиландда эмнэлгэ гаража байһан Д.Жаргалсайханай түлөө тэдхэмжын концерт-наадан үнгэрбэ. Тиимэ мэдээсэл энэ үдэрнүүдтэ бүхы монгол сонинуудаар гараба.

Энэ тоглолтодо Монгол уласай арадай болон габьяата зүжэгшэд, рок попын одод, зохёолой ба нийтын дуунай эрхим уран бүтээлшэд оролсобо. Тэдэнэй тоодо: соёлой габьяата зүтгэлтэн Д.Ухнаа, габьяата зүжэгшэн Б.Эрдэнэбат, О.Ичинхорлоо гээшэд.
Мүнөө бүгэдэ Буряадай “Алтаргана” нааданай үүсхэгшэдэй нэгэнэй нэрэ үшөө баримтата киногой гол герой болоһон һэн тула дэлхэй дүүрэн мэдээжэ болонхой. 2009 ондо буулгагдаһан “Их амьдарлын эхлэл” гэһэн 56 минутын түүхэтэ кинодо манай гуай эдэбхитэйгээр хабаадалсаһан байна. Киногой авторнууд: сэтгүүлшэн Гомбын Золжаргал, редактор – М.Батцэрэн, оператор – З.Батбилэг, найруулагша – Г. Хулан. Энэ хаягуудаар “Их амьдралын эхлэл” гэһэн кино үзэхэ аргатайт:
1-дэхи хэһэг http://www.toonto.mn/index.php?mm=video&task=view&id=316
2 – дохи хэһэг – http://www.toonto.mn/index.php?mm=video&task=view&id=317
3-дахи хэһэг – http://www.toonto.mn/index.php?mm=video&task=view&id=318
4-дэхи хэһэг – http://www.toonto.mn/index.php?mm=video&task=view&id=319
5-дахи хэһэг - http://www.toonto.mn/index.php?mm=video&task=view&id=320
6-дахи хэһэг – http://www.toonto.mn/index.php?mm=video&task=view&id=321
7-дохи хэһэг - http://www.toonto.mn/index.php?mm=video&task=view&id=322
Энэ кино тухай иимэ мэдээсэл олобобди: “Минийн элэнц хуланц зөвхөн нутаг орон биш, хувь заяаны эрхээр, хэд хэдэн улс гүрэн дамжин нүүдэллэж, зовохдоо зовж, жаргахдаа жаргаж явсан түүхтэй. Би Хори түмэдийн гаралтай Хори буриад хүн. Хүн төрлөхтний эрт дээр үеийн ард түмнүүдийн нэг нь Хорийн зон бололтой. Хойд мөсөн далайн нутгуудаар "Хори нуур", "Хори ой" гэх мэт нэр дайралддаг. Зүүн зүгт шар мөрний эрэгт тулж, өмнө зүгийн элсэн манхан далайг тойрч нүүдэллэсэн сураг байдаг. Баруун эргийн Иран, Ирак, Афганистан хүрсэн түүхтэй. Энэ талаар харин жаахан дэлгэрэнгүй ярьж сэтгэгдлээ хуваалцмаар санагдлаа.

МУАЖ Дэмбэрэлийн Жаргалсайхан”.

Д.Жаргалсайхан тухай мэдээсэл: Дуурийн (оперно) артист. 1939 ондо Дорнод аймагай Дашбалбар һомондо түрэһэн. 1961-1966 ондо Болгариин София хотодо Хүгжэм Дуунай Һургуулида һураад, оперно дуушанай мэргэжэлээр дүүргэһэн. 1956-1959 онуудта Дорнод аймагай Хүгжэм Дуунай Театрта, 1959-1961 онуудта Улсын Хүгжэмтэ Драматическа Театрай дуушан, 1966-1990 онуудта Улсын Дуурь Бүжгийн Эрдмийн Театрта солист байһан. Мүн 1987-1990 онуудаар Монгол Урлагийн Ажалшадай Холбооной даргаар ябаһан.
_________________
Хитад хүн заһажа үзэхэ,
Ород хүн хаража үзэхэ,
Буряад хүн барижа үзэхэ.

Добавлено: 23.03.11, 05:04 +0000

Монгол бэшэгэй үзэсгэлэн Бэээжиндэ үнгэрхэнь

Мартын 26-һаа апрелиин 8 болотор Бээжин хотын ҮISҺU-8 үзэсхэлэн-галерей соо соо монголой мэдээжэ каллиграфист Тамир Саманбадраа Пурэвэй бүтээлнүүд үзэгшэдэй үзэмжэдэ харуулагдахань. Монголой Уран бүтээлнүүдэй Академиин дарга Тамир Саманбадраа Улаанбаатарта дунда һургуули дүүргээд, Ород гүрэндэ авиациин дээдэ һургуули түгэсэжэ, залуу инженер монгол бэшэгые уран бүтээл болгоожо шадаа. Ехэнхидээ Европын зониие гайхамшагта монгол бэшэгээр һонирхуулдаг байһанаа, мүнөө Хитадай үргэн олон харагшадые баярлуулхаяа бэлдэжэ байна.
ҮISҺU 8 галерейн хаяг: No.8 LangjiaҮuan, Jianguo Rd. CһaoҮang District, Beijing (Zһenzһi Road).

Тамир Саманбадраа Пурэв “Алтай хангай” гэһэн нэрэтэй хамталигтай суг Франци ошожо, тайзанииень шэмэглэһэн
http://www.youtube.com/watch?v=XG5NpmwlN4Q&feature=related

Монгол туургатанай уйгар бэшэг хараал һаа, иимэ түүхэтэй. Мэдээжэ домогой ёһоор, XIII зуун жэлэй эхеэр (1204 он) Хамаг Монгол уласай тогтонижожо байха үедэ Чингис хаан наймаан арадые илажа, уйгар бэшээшэ Тататунга гээшые барижа абаһан ха. Эгээл энэ сагһаа эхилжэ, зарим тэды хубилалтануудые тэсэжэ, хуушан уйгар бэшэг хуушан монгол болоһон түүхэтэй юм. Энээниие заримдаа уйгаржан бэшэг гэжэ нэрлэдэгынь эли тодо. Хоёр янзын алфавит гү, али сагаан толгой илгаруулдаг: эртэ сагай уйгар (XVI зуун жэл хүрэтэр) ба шэнэ монгол (XVI зуун жэлэй эсэсһээ). Тус бэшэг олон зуугаад жэлнүүдэй туршада бүгэдэ монгол уладые нэгэдүүлжэ шадаһан литературна хэлбэрынь боложо үгэһэн гэхэ. Гэхэтэй хамта, энэ хэлэнэйнь үндэһэндэ мүнөөшье хүрэтэр хүсэд тодоруулагдаагүй эртэ дээдэ үеын монгол нютаг хэлэн байна гээд тэмдэглэлтэй. Хуушан монголоор моторлуулагдаһан дурасхаалта бэшэгүүдэй тоодо «Чингисэй шулуун» (1224-1225 онууд), бүхэдэлхэйн уран зохёолой алтан жасада алдаршаһан бүтээл «Монголой нюуса тобшо» (1240 он) г. м. эрдэнитэ зохёолнууд ороно.

Энэ бэшэгээр тоото түүхэтэ угай бэшэгүүд, арадай аман зохёолнууд, шажан мүргэлэй, бурханай гүн удхата номууд бүтээгдэһэн. Мүн албанай хэрэгтэшье тус бэшэг үргэнөөр хэрэглэгдэдэг байгаа юм. Тиихэдэ арадай дунда дэлгэрһэн һургаал найруулгануудай ехэнхи хубинь хуушан монголоор бэшэгдэһэн ааб даа. Жэшээлхэдэ, Ринчен Номтоевой «Арадые тэжээхэ аршаанай дуһал», «Сайн номнолто эрдэниин сан субашид», Жимба Дылгыровэй «Сагаан лянхуагай баглаа», «Сагаан шүхэртын тайлбари», Эрдэни-Хайбзун Галшиевай «Бэлигүн толи»; баһа энэдхэг, түбэд хэлэнүүдһээ оршуулагдаһан уран бүтээлнүүд ехэ олон: «Панчатантра», «Бигармижид», «Шэдитэ хүүр», «Үльгэрүн далай», «Алтан гэрэл», «Саран хүхы» г. м.

_________________
Хитад хүн заһажа үзэхэ,
Ород хүн хаража үзэхэ,
Буряад хүн барижа үзэхэ.

Добавлено: 24.03.11, 12:20 +0000

Буряад циркын зүжэгшэд “Монгол клоун-2011” гэһэн фестивальда хабаадахань

Улаанбаатарай “Монгол Үндэһэтэнэй Циркын” тайзан дээрэ “Монгол клоун-2011” гэһэн фестиваль үнгэргэгдэхэнь. 2010 ондо энэ наадан “АСА” циркын 70 жэлэй ойдо зорюулагдажа, гурбан үдэрэй туршада Монголой харагшадые баясуулаһан байна.
"Монгол клоун-2011” наада мартын 30-һаа апрелиин 6 болотор Улаанбаатар, Дархан хотонуудта Монгол ороной мүнөө үеын урлагай түб бэлдэн үнгэргэхэ. Буряад циркын зүжэгшэд энэ нааданда урюулаад байна гээд мэдүүлэе. Бата-Шулуун Данжалов ба Николай Гармаев хоёр “Эрбээхэй", "Ноутбук", "Стулья" гэһэн буряад харагшадта мэдээжэ антерпризануудаа ошожо харуулаха.
Циркын уран һайханай хүтэлбэрилэгшэ Туяна Догдановагай хэлэһээр: “Мартын 29-дэ Буряад циркын хоёр зүжэгшэд Монгол ошохоёо бэлдэжэ байна. Бата-Шулуун Николай хоёр үнинэй хоюулан ехэ тааража хүдэлдэг артистнар гээшэ. Үшөө хэдэн шэнэ номернуудые эдэ клоунууд бэлдэжэ байна”.
http://www.minkultrb.ru/news/prosmotr/article/burjaad-cirkyn-zzhehgshehd-mongol-kloun-2011-gehehn-festi/?tx_ttnews[backPid]=1&cHash=ffcb63df584fff459fa0bb3f4dd35fa7
_________________
Хитад хүн заһажа үзэхэ,
Ород хүн хаража үзэхэ,
Буряад хүн барижа үзэхэ.

Добавлено: 24.03.11, 23:40 +0000

Добавлено: 30.03.11, 09:47 +0000

ород-монгол толинууд соо "клоун - энееэдэ гаргадаг хүн" гэнэ.
Тиимэ, халха-монголнууд тэрэнээ алиалагч гэнэ http://www.mongolnews.mn/i/16732
_________________
Хитад хүн заһажа үзэхэ,
Ород хүн хаража үзэхэ,
Буряад хүн барижа үзэхэ.

Обсуждаемое